Wat is seasonal affective disorder (SAD)?

Gepubliceerd op 23 mei 2024 om 10:56
seizoensafhankelijke depresse (SAD), winterdip, winterdepressie, lichttherapie, daglichtlamp, lichttherapiebril

Seasonal Affective Disorder (SAD), ook wel seizoensgebonden depressie genoemd, is een type depressie dat verband houdt met veranderingen in seizoenen. Het komt meestal voor in de herfst en winter, wanneer de dagen korter worden en er minder natuurlijk licht is. In dit artikel leggen we uit wat SAD is, wat de symptomen zijn, wat de oorzaken kunnen zijn en hoe lichttherapie kan helpen bij de behandeling van deze aandoening.

 

<<Bekijk de top 3 Lichttherapiebrillen>>

Wat is SAD?

SAD is een vorm van depressie die jaarlijks op dezelfde tijd verschijnt, meestal in de donkere maanden van het jaar. De meest bekende vorm van SAD is wellicht de winterdepressie en de mildere vorm hiervan 'de winterdip'. De symptomen kunnen variëren van mild tot ernstig en kunnen een aanzienlijke impact hebben op het dagelijks functioneren en de kwaliteit van leven van een persoon.

Symptomen van SAD

De symptomen van SAD zijn vergelijkbaar met die van andere vormen van depressie, maar ze komen seizoensgebonden voor. Enkele veelvoorkomende symptomen zijn:

  • Vermoeidheid en gebrek aan energie: Zelfs na voldoende slaap kan iemand met SAD zich extreem moe voelen.
  • Verhoogde behoefte aan slaap: Veel mensen met SAD slapen meer dan normaal.
  • Gewichtstoename: Door een verhoogde eetlust, vooral naar koolhydraten, kan gewichtstoename optreden.
  • Verminderde concentratie: Moeite met focussen en beslissingen nemen.
  • Somberheid en prikkelbaarheid: Een algemeen gevoel van somberheid, lusteloosheid en prikkelbaarheid.
  • Verlies van interesse: Minder interesse in activiteiten die eerder plezierig waren.

Oorzaken van SAD

De exacte oorzaken van SAD zijn nog niet volledig begrepen, maar er zijn verschillende factoren die een rol kunnen spelen:

  • Verminderd zonlicht: De afname van zonlicht in de herfst en winter kan de biologische klok verstoren, wat leidt tot gevoelens van depressie.
  • Melatonine: Veranderde seizoenen kunnen de balans van melatonine, een hormoon dat slaap en stemming reguleert, verstoren.
  • Serotonine: Een daling van serotonine, een neurotransmitter die invloed heeft op de stemming, kan een rol spelen bij SAD.

Behandeling van SAD

Er zijn verschillende behandelingen beschikbaar voor SAD, maar een van de meest effectieve en populaire methoden is lichttherapie. Lichttherapie houdt in dat je dagelijks wordt blootgesteld aan fel licht dat kunstmatig zonlicht nabootst. Dit kan helpen om de symptomen van SAD te verlichten door de biologische klok te resetten en de productie van melatonine en serotonine te reguleren.

  • Daglichtlampen: Gebruik van een daglichtlamp met een intensiteit van 10.000 lux gedurende 20 tot 30 minuten per dag kan aanzienlijke verbetering brengen.
  • Lichthterapiebril: deze brillen hebben een gelijksoortige werking als de daglichtlampen, maar ze werken meestal met blauw licht en ze zijn wat handzamer en compacter. 
  • Timing: Het is het beste om de lichttherapie in de ochtend te doen, kort na het ontwaken, om het natuurlijke slaap-waakritme te ondersteunen.

Andere Behandelingen

Naast lichttherapie kunnen ook andere behandelingen effectief zijn bij SAD:

  • Medicatie: Antidepressiva kunnen helpen om de symptomen van SAD te verlichten.
  • Therapie: Cognitieve gedragstherapie (CGT) kan nuttig zijn om negatieve gedachten en gedragingen aan te pakken.
  • Levensstijlveranderingen: Regelmatige lichaamsbeweging, een gezond dieet en voldoende slaap kunnen ook bijdragen aan het verminderen van SAD-symptomen.

Seasonal Affective Disorder (SAD) is een seizoensgebonden vorm van depressie die vaak voorkomt in de donkere herfst- en wintermaanden. De symptomen kunnen variëren van vermoeidheid en gewichtstoename tot ernstige depressie en verlies van interesse in dagelijkse activiteiten. Lichttherapie is een effectieve behandeling die kan helpen om de biologische klok te resetten en de productie van belangrijke hormonen te reguleren. Als je vermoedt dat je last hebt van SAD, raadpleeg dan een zorgverlener voor een juiste diagnose en behandelplan.