Dat lichttherapie in de herfst en de winter kan helpen om de winterdip en een winterdepressie te bestrijden, is bij veel mensen al bekend. Toch hebben veel mensen ook in de lente of de zomer baat bij lichttherapie. Maar waarom dan? Licht genoeg in deze periodes zou je zeggen. In dit artikel lees je alles over lichttherapie in de lente/zomer en je leest meer over hoe je lichttherapie in huis haalt met de daglichtlamp van Beurer en de lichttherapiebril van Luminette.

Wat is de seizoensafhankelijke depressie?

De ‘seizoensafhankelijke depressie’, oftewel Seasonal Affective Disorder (SAD) is een depressie die in een bepaald seizoen voorkomt. De winterdepressie en de zomerdepressie zijn twee vormen van depressie die onder de noemer SAD vallen. In de winter is een van de oorzaken het tekort aan licht, waardoor de melatonine aanmaak wordt verstoord (verminderd). Dit hormoon zorgt er normaliter voor dat je in de avond slaperig wordt en goed in slaap kunt vallen. In de zomer is er weliswaar genoeg licht, maar bij sommige mensen maakt het lichaam alsnog te weinig melatonine aanmaakt of het overdag wel aanmaakt, maar de aanmaak te vroeg stopt. Daardoor kom je in de avond toch niet in slaap of je wordt te vroeg slaperig, valt in slaap, maar kunt de nacht niet doorslapen. Dit heet het 'vervroegde slaapfasesyndroom'.

De winterdepressie en de zomerdepressie lijken veel op elkaar, maar er de symptomen zijn niet helemaal hetzelfde. De winterdip en de lentedip lijken overigens weer veel op de winterdepressie en de zomerdepressie, maar de klachten zijn veel milder en gaan sneller voorbij. 

Lichttherapie werkt!

Gelukkig is er veel te doen aan zowel de winterdip als de winterdepressie. Er zijn een hoop tips die kunnen bijdragen om je fitter, gezonder en minder somber te voelen in deze tijd. GGZ-organisatie PsyQ geeft een aantal tips om een winterdepressie te voorkomen of te verminderen:

• Blijf niet in bed liggen en ontbijt altijd. Dit houdt de biologische klok draaiende.
• Blijf niet binnen, ga naar buiten. Het houdt je wakker en in de ochtend zit er nog relatief veel ‘blauw’ in het licht dat de aanmaak van het slaaphormoon melatonine remt.
• Beweeg en blijf niet op de bank hangen. Sporten maakt endorfine aan wat je een positieve boost geeft.
• Eet gezond
• Lichttherapie als behandeling

Deze laatste tip is in feite een echte behandeling waar je door de huisarts voor doorgestuurd kunt worden naar de specialist of een expertisecentrum. Bij lichttherapie wordt je gedurende een week dagelijks 45 minuten blootgesteld aan een daglichtlamp. Deze lampen kunnen blauw of wit licht geven en hebben een sterkte van minimaal 10.000 lux. Ter vergelijking: een kaars heeft een sterkte van 1 lux. Deze behandeling werkt zo goed dat 70 à 80 procent van de patiënten na een week helemaal van de klachten af is.

Op de polikliniek (in het ziekenhuis) wordt met wit licht gewerkt. Wit licht bevat alle kleuren van het spectrum, dus ook blauw (UV) licht. Het blauwe licht heeft meer invloed op de biologische klok. Dat is dan ook de reden waarom blauw licht volop in de belangstelling staat en er veel onderzoek naar wordt gedaan. Onderzoeken wijzen uit dat blauw licht sneller werkt op een lagere intensiteit, maar er niet veel verschillen zijn in de resultaten tussen lichttherapie met blauw vs. wit licht. Te veel blauw (UV) licht kan de ogen en de huid echter wel beschadigen en wit licht niet. Bij lichttherapie met blauw licht wordt daarom zorgvuldig omgegaan met de duur en de intensiteit van het licht.

Lichttherapie voor thuis: daglichtlampen en daglichtbrillen!

Tegenwoordig is het ook mogelijk om lichttherapie thuis te volgen. Er zijn intussen een hoop effectieve daglichtlampen en daglichtbrillen op de markt waarmee je thuis aan de slag kan. Op Google en in de webshops vindt je ze ook wel onder de namen ‘SAD-lamp’ of ‘Lichttherapielamp’. Dit zijn niet de lampen waardoor je beter wakker wordt en de dag fitter begint, zoals de Wake-up Lights van Philips. Hoewel deze lampen eraan kunnen bijdragen om je fitter en gezonder te voelen, worden ze niet als lichttherapie gezien.

Daglichtlampen werken veelal met wit licht  met een sterkte van 10.000 lux af, maar er zijn wel verschillen tussen de verschillende soorten lampen. De duurdere modellen zijn groter en krachtiger waardoor je er niet heel dicht op hoeft te zitten en vaak een half uurtje per dag voldoende is om het gewenste effect te bereiken. De goedkopere modellen zijn compacter, lichter, maar ook minder groot en minder krachtig. Hier zul je dus dichter op en langer voor moeten zitten om effect te merken. Daarentegen zijn de kleinere daglichtlampen wel makkelijker mee te nemen in een opbergetui of opbergtas aangezien ze ongeveer het formaat van een tablet hebben. Bekijk hier de top 3 daglichtlampen.

Daglichtbrillen werken meestal met blauw licht dat (omgerekend) ook de kracht van 10.000 lux heeft. Een half uurtje per dag is vaak genoeg om effect te merken. De lichttherapiebrillen zijn doorgaans iets duurder dan de lampen, maar ze hebben dan ook vele voordelen. Zo kun je ze gebruiken terwijl je je handen vrij hebt en gewoon je dagelijkse dingen kunt doen. De betere brillen kun je ook over een gewone bril dragen en ze zijn natuurlijk makkelijk mee te nemen wanneer je op reis gaat. Bekijk hier de top 3 daglichtbrillen.

Wat zijn de beste daglichtlampen en lichttherapiebrillen?

Het is echter niet makkelijk om tussen al die daglichtlampen en -brillen het beste product te kiezen. Hieronder vindt je een van de toppers uit de Top 3 daglichtlampen en een topper uit de Top 3 daglichtbrillen:

• Beurer TL 50: deze daglichtlamp is er een uit een uitgebreide serie lichttherapielampen van Beurer. Deze lichttherapielamp geeft UV-vrij licht van 10.000 lux en is daarmee niet schadelijk voor de huid of de ogen. Afhankelijk van hoe ver je er vanaf gaat zitten is effect te bereiken tussen de 30 minuten en de 2 uur. Naarmate je er verder vanaf gaat zitten, neemt de sterkte (aantal lux) dat jouw gezicht bereikt namelijk af. De Beurer TL 50 is niet op afstand te bedienen en bezit niet over een timer of meerdere standen, maar dat hoeft natuurlijk geen probleem te zijn. Je kunt de lamp bijvoorbeeld makkelijk op je bureau zetten terwijl je werkt.
• Luminette 3: de Luminette 3 geeft wit met blauw verrijkt licht en is volledig vrij van uv-straling en infrarood. Afhankelijk van de gekozen lichtsterkte gebruik je de Luminette 1 keer per dag voor 20-45 minuten. Je kunt kiezen tussen 3 verschillende lichtsterktes: 500, 1000 of 1500 lux.